गिन्ती गर्दैछु जीवनका चोरबाटाहरु
यो दोबाटोमा उभिएर ।
म आएको सडकको कालो पाप्रो उप्काएर
सोध्न मन लागेको छ
कति भयो दुख्न थालेको ?
कति भयो हाँस्न छाँडेको ?
आकाशको परेलीमा जथाभावी कोतरेर
पार्न मन लागेको छ
एउटा ठूलो झरी
जोसँगै म बग्न सकु
कहि, कतै
कतिञ्जेल रहन सकुँला र म ?
यो दोबाटोमा उभिएर ।
म यत्तिकै अल्झिएको होइन यहाँ
मेरो यात्राको पनि आफ्नै कथा छ
जुन ‘एकादेश’ बाट शुरु हुदैन
किनकी मेरो देश
अझै ‘एकादेश’ बनेकै छैन ।
मेरो कथामा म शुरु हुन्छु
एउटा अन्तहिन डुबानबाट
जहाँ केवल पानी नै पानी छ
र म तैरिरहेछु कमलको पात बनेर
मञ्जुश्रीको तरवार बैशाखी लिई
जमिनमा उभिन सिक्छु एकदिन
र शानसँग शीर ठाडो पार्दै
फैलिन्छु स्वयम्भुको डाडोसम्म ।
तर चढ्दाचढ्दै उकालो
मनाउदा–मनाउदै उत्सव
काटिन्छु म अध्यारो झ्याङमा
र डोको भरेर चढाइन्छ
मेरो ओठ र नाक
एउटा पागल भाकलको लागी ।
आज खोज्दै गर्दा हराएको मेरो ओठ
अर्कैको ओठले घोषणा गर्छ
यो ‘नहराएको सूचना’
छाम्दै गर्दा ताँछिएको मेरो नाक
अर्कैले लाउछ नताछिएको लाहाछाप
यो ताछिएकै सम्म नाके मैदानमा
मलाइ नै पढाइन्छ
मेरो अर्कै इतिहास
र लुकाइन्छ मेरा आशुहरु
कुनै अध्यारो इनारमा ।
आज म आफै बामे सर्दैछु फेरि
र सोच्दैछु अबको यात्राबारे
यो दोबाटोमा उभिएर ।
यहाँ पुग्नलाइ
हिडिसकेछु अनेकौ बाटो
घुमिसकेछु अनेकौ घुम्ती
आएकै बाटोमा फर्किने
अब साहस छैन यी पैतलामा
अब त केवल हिड्नुछ अगाडि
कि दाया, कि बाया
म रोज्दैछु आउदो बाटो
या भनौ रोज्ने कोसीस गर्दैछु
यो दोबाटोमा उभिएर ।
घरि कुनै बच्चाजस्तै बनेर
उफार्न मन लाग्छ एउटा पुरानो सिक्का
‘हेड’ आए दाया
‘टेल’ आए बाया
घरि गन्ती गर्न मन लाग्छ अङ्कहरु
‘इन्फीनिटी’ सम्म
ता कि त्यसैको बहानामा
आराम गर्न सकुँ
थप केहीदिन ।
यो दोबाटोमा
छैन रै‘छ कुनै चौतारी
छैन रै‘छ कुनै विश्रामस्थल
बरु रै‘छ त केवल उजाड अवशेष
र ढुँगैढुँगाले बनेको
एउटा अतृप्त ‘मिराज’
जहाँ झुक्कीएर आउछन् केही चराहरु
र उड्छन् माथी–माथीबाटै
म जस्तै गरेर ।
यहि अल्झिरहने हो भने
म पनि हुन सक्छु शिकार
कसैको गुलेलीको
या आफ्नै हिनताको
झस्कीदै सोचिरहेछु
सोच्दै झस्किरहेछु
यो दोबाटोमा उभिएर ।
(१३–११–२०७०)
यो सालिकभन्दा अगाडिको बाटो
अब तिमी आफै तय गर
म त गोल हिडाइको पुँछारमा
थकाइ मार्दा मार्दै
आफै सालिक भएछु ।
सँगै सुरु गरेथ्यौ यात्रा
समय र मैले
समयभन्दा अगाडि दौडदादौडदै
टक्क जमे म एकदिन
जसरी चिसोले कठ्याङ्ग्रीएर पानी जम्ने गर्छ
ङिच्च दात देखाएर
छेउबाट समय सलल बगेको
लाग्छ आजै हो
अब तिमी आफै दौड
यो ‘फ्रिजिङ पोइन्ट’ भन्दा अगाडि
म त चिसोसँग लड्न नजान्दा
आज सालिक भएछु ।
मानौ म भइन
र छैन पनि त
त के फरक छ
के गती धिमा छ हावाको ?
के तेज कम छ किरणको ?
म जसरी उठाउथे शीर
मेरो लागी पो त्यो शीर थियो
अरुको लागी त त्यो
घिनलाग्दो पैतला पनि त रहेछ
म जसरी बुर्कुसी मारेर उड्दथे वायुयानमा
मलाइ पो थाहा थियो
मलाइ भेट्नुछ त्यो सम्म क्षितिज
तर कहाँ अरुलाइ चेत दिन सके मैले ?
अब तिमी आफै उडेर हेर यहाँबाट
कहाँ सजिलो छ र उड्न पनि ?
म त कुद्दाकुद्दै, उड्दाउड्दै
ठोकिएर चुचुरोभन्दा अलि मुनिको पत्थरमा
आज सालिक भएछु ।
सायद हर सालिकहरु
जीवनदेखि डराएरै सालिक बनेका रहेछन्
जीवनदेखि डराएरै
आज आफै छाप्दैछु अखबारमा
आफ्नै मृत्युको अफवाह
जुन अखबार समेत काम लाग्न सक्छ
कुनै चना चटपटेको घुम्तीपसलमा
म के मा काम लागुला ?
म सालिकझै भएर सोचमग्न छु
म सोचमग्न भएर सालिकझै छु ।
(२०७०–१०–०४)
मेरी दिदी मैनबत्तीको मधुरो उज्यालोमा खोज्दैछिन्
आफ्नो श्रीमानको अन्तिम तस्विर
जुन भेटिनेबित्तिकै
उनी निदाएको छोरालाई पनि जबर्जस्ती उठाउनेछिन्
र चिच्याउदै बताउनेछिन्
'यि तिम्रो बुवा
हराउनुभा'थ्यो
आज भेटिनुभो ।'
कहिले मैनबत्ती हेर्दै
त कहिले मैनबत्तीले देखाएको साँघुरो भविष्य हेर्दै
उनले समय बिताउन जानेको पनि वर्षौ भइसकेछ
यसबिच उनको आँगनमा नफुलेका हैनन्
आश्वासनका रङ्गी-बिरङ्गी फूलहरु-
१. छोरालाई पढ्न संविधानको चिल्लो गाता
२. गाउनलाई सात सरगम मिलेको राष्ट्रिय गान
३. ओढ्नलाई चन्द्र-सूर्यवाल राष्ट्रिय ध्वजा
आदि-आदि
तर उनको आकाशबाट त उहिल्यै विलाइसकेको छ
उनको प्यारो चन्द्र-सूर्य
अब बाकि छ त
मात्र एउटा च्यातिएको रातो पछ्यौरी
जुन ओढेर काट्नुछ उनले
यो चीसो जीवन ।
न त उनले कहिल्यै भेटीन्
आफ्नो श्रीमानको त्यो अन्तिम तस्विर
न त कहिल्यै निभ्न नै दिइन्
उनको पर्खाइको लामो मैनबत्ती
मैनबत्ती किन्न नसकेको बेला पनि
बालिदिन्छिन् अचेल उनी आफ्नो आँखा
जुन चुहिरहन्छ लगातार
मैनबत्तीझैँ ।
(०६-बैशाख-०६९)
Source: http://blogbishad.blogspot.com
जनवरीका लामा अध्यारा रातहरुमा
शान्त देखिने प्रत्यक परेवाहरु
चुपचाप युद्ध कोरलिरहेछन्
थोरै मकैका दाना खोतल्छन्
धेरै थोरै खान्छन्
र
अलि धेरै बारुद बनाउछन्
साच्चै !
यी पागल परेवाहरु
किन युद्ध जन्माउछन्
जोताहाहरु जोत्छन्
खोस्रीन्छन्
र खोज्छने जीवनहरु
प्रहरैप्रहरको शताब्दीको असीम यातनापिछ
उकालिन्छन् समरशीखरमा
र ताराहरुलाई साक्षी राखी
सबैभन्दा बढी राता गुराँस रोज्छन्
साच्चै !
यी पागल जोताहाहरु
किन युद्ध रोज्छन्
लुङ्गरीको बगरमा
काला बादलको
मनभरी गाली थापेर
फेरी पनि खुर्मी दिदी
प्रत्यकक कालरात्रीहरुमा
ढुङ्गा ओसार्न बगँर धाउछिन
आज वन गइछिन्
दुईचरओटा सिमल ढालेर
डोकोभरीको अली बलीयो
मुढा ओसारिछिन्
साच्चै !
यी पागल खुर्मी दिदीले
किन युद्ध ओसारिछिन्
अनुहारमै बडेमानको जुम्रा भेटाइदा
चोखो गाउँबाट निकालिएथ्यो जुल्फे
छेउकै बाहुनटोलमा
मनभरीको चिनी बर्षिदिदा
नछोइने पिँजडामा हुलिएथ्यो जुल्फे
घैटोमा बन्देजथ्यो जुल्फेलाई
घाममा बन्देजथ्यो जुल्फेलाई
अचेल साँझपख यो जुल्फे
मसाल बाल्दै आउछ
र सिँगै बस्ती बोक्छु भन्छ
साच्चै !
यो पागल जुल्फे
किन युद्ध बोकु भन्छ
ब्रम्हाण्डका आलीहरुमा
एकमाना लाँभा पोखेर
रमाउथे आगन्तुक सुर्यहरु
अनी आदिवासी ताराका सन्ततीहरु
चुपचाप आफ्ना ग्रहहरुलाई
दलालीको चेतना चुसाउथे
आज कोदालीको भाषा सिकाएछन्
आज हँसिया र बाचरोको भाषा सिकाएछन्
साच्चै !
यी पागल ताराहरुले
किन युद्धको भाषा सिकाएछन्
जनवरीका लामा अध्यारा रातहरुमा
शान्त देखिने प्रत्यक परेवाहरु
चुपचाप युद्ध कोरलिरहेछन् ।
बगर छोडी नदीसँगै बढ्नेगरी आउ
नरूक है अब केही गर्नेगरी आउ
आउ यो माटोको फेरौ कहानी
असीनाको भारी होला
होला, लक्ष्य पारी होला
आफ्नै घरको यो अध्यारो लखेट्ने गरी आउ
नरूक है अब केही गर्नेगरी आउ
आउ यो समयको तोडौ गुलामी
कहाँ मिल्छ खुशी अन्त
आफ्नै फाँटको त्यो सुगन्ध
आफ्नैपनमा, न्यानो मनमा अट्नेगरी आउ
नरूक है अब केही गर्नेगरी आउ
आउ स्वदेशको बदलौ बिहानी
तिमी पो आकाश, अनन्त छ्यौ
तिमी पो नदी, बगीरहन्छ्यौ
तिमी पो फूल, फूलिरहन्छ्यौ
म त हु आँधी, के भर मेरो
तिमीसँग दुनिया चलिरहन्छ
तिमीसँग खुशी बढीरहन्छ
तिमीसँग सपना उक्लीरहन्छ
म भिझेको परेली, के भर मेरो
तिम्रो बिहानीमा घाम आउछ
तिम्रो उजेलीले रङ ल्याउछ
तिम्रो सिरानीमा जून चियाउछ
म परे अँधेरी, के भर मेरो
(21-01-071)
आफुलाइ खोज्छु, आफैभित्र भेटिदैन
आफ्नै कहानी लेख्छु भन्छु, केही लेखिदैन
न बतासले सुनाउछ म हराएको खबर
न खोज्छ दुनिया, न खोज्छ मेरै नजर
सुसेल्छु आफैलाइ, जवाफ सुनिदैन
आफुलाइ खोज्छु, आफैभित्र भेटिदैन
त्यो नीलो उचाइमा कहिले म पुग्ने होला
बनाउदैछु एक चेहरा, कहिले पुरा हुने होला
यो धर्तीको परिधिमा मेरो खोज थुनिदैन
आफुलाइ खोज्छु, आफैभित्र भेटिदैन
जूनको तस्विर बनाउन लगायौ, मैले कागजमा बादल बनाए
दुनियाले मलाइ पागल बनायो, मैले दुनियालाइ पागल बनाए
अध्यारोमै बुनिरहे मेरा कथाहरू
पानाहरू फरक, एकनास गाताहरू
बोल्न बन्देज लगायौ, कल्पनाको आकाश बनाए
दुनियाले मलाइ पागल बनायो, मैले दुनियालाइ पागल बनाए
फेरि अर्को वसन्तमा म फूल्छु, फूल्दिन
हिउको यो कठोर झरी, म भुल्छु, भुल्दिन
जहाँ रोकिए अरूहरू, त्यहि आवतजावत बनाए
दुनियाले मलाइ पागल बनायो, मैले दुनियालाइ पागल बनाए
हिडे हुँला कति पाइला, कसैले गनेको छैन
बाकि छ अब कति, कसैलाइ भनेको छैन
पखेटा उने समयको, र नयाँ जहाज बनाए
दुनियाले मलाइ पागल बनायो, मैले दुनियालाइ पागल बनाए
सक्थे त बागमतीमा म रक्सी बगाउथे
मन्दिरका हर मूर्ती यसैमा नुहाउथे
शताब्दी भयो, बेहोश छन् मान्छे
केही प्याला पिलाउथे, सबैलाइ जगाँउथे
आँखामा छ, छ ध्वजाको पर्दा
ध्वजा च्यात्थे, आँखा नङ्ग्याउथे
ढोगीन्छ ढुँगा, मान्छे ढोगीदैन
ती ढुँगा जोड्थे, घर म बनाउथे
भोकभोकै बस्छ र भजन गाउछ संसार
दियोमा तेल होइन, सोमरस म चढाउथे
