नलुक है नरुक है...

बगँर छोडी नदीसँगै बढ्नेगरी आउ
नलुक है, नरुक है, लड्नेगरी आउ
आउ यो माटोको फेरौं कहानी

असीनाको भारी हुन्छ
हुन्छ, परेशानी हुन्छ
युगको सबै अध्यारोलाई लखेट्ने गरी आउ
नलुक है, नरुक है, ड्नेगरी आउ
आउ यो समयको तोडौं गुलामी

औसीको सत्ता आजै ढालौं
रातो झण्डा, रगतले टालौं
आरीमाथी पैतालाले हिड्नेगरी आउ
नलुक है, नरुक है, लड्नेगरी आउ
आउ यो इतिहासको बनौं मलामी
(२२-११-०६६)

जाली तिलहरीहरु !

उड्न देउ दिदी मनभित्रका चरीहरु
उडाइदेऊ अब जाली तिलहरीहरु

फरियामा आशु पोखी
धमिलिन्छ्यौ किन ?
सिन्दुरमा जीवन जोखी
बली दिन्छ्यौ किन ?
जन्माउ न फेरी, शिखर चुम्ने परीहरु
उडाइदेऊ अब जाली तिलहरीहरु

जून टेक्छिन दैलोनिर
मात्र आवाज दिइहेर
धरती झुक्छिन तिमीतिर
लाचारीलाई छोडिहेर
हेर आकाश, फेर आकाश, ए ! नवनारीहरु
उडाइदेऊ अब जाली तिलहरीहरु

आइज जिन्दगी

आइज जिन्दगी बात गरौं
त र म नयाँ जात छरौं

पोख्दिन म आशु, नरोइदे त
पिडामाथी प्रतिघात गरौं

हुर्याउनैपर्छ कठ्याङ्ग्रिदो जाडो
तुफानी नदी एकसाथ तरौं

फष्टाउदैछ हेपाहा संसार
यो संसारको जाली माथ फोरौं

जन्माउनुछ मुस्कानको एक देश
आजै हो अहिल्यै यो रात चोरौं
(माघ १६, २०६६)

हल्का हावाँ...

हल्का हावा बेइमान हुदैन
बताँसको भने इमान हुदैन

व्यर्थ छ पाप पछिको चित्कार
हुरीको कुनै कान हुदैन

के बँच्ला तिम्रो लुटको स्वर्ग ?
आँधि-बेरीको ठेगान हुदैन

डराओस पनि आखिर किन ?
सिरेटोको जहान हुदैन
लुकोस वैरी जहाकतै
भुमरी कहिल्यै अञ्जान हुदैन

थाक्दैन कहिल्यै, दौडिन्छ सधै
तुफान सुत्ने सिरान हुदैन

आफ्नो संसार बनाउँछ आफै
सुनामि-युगमा भगवान हुदैन

बुद्ध र गान्धि

जसो जसो गान्धि भन्छ
उसो उसो बुद्ध गर्छ |

गान्धि बुइँ चढा भन्छ
बुद्ध गान्धिलाई पिठ्युमा बोक्छ |

गान्धि झुकेर बस् भन्छ
बुद्ध झन् सुतेर नमस्ते गर्छ |

गान्धि खोलो मेरो भो भन्छ
बुद्ध नदीहरु नै पठाइदिन्छ |

गान्धि माटो चाहियो भन्छ
बुद्ध पुरै कान्ला दिन्छ |

आखीर गान्धि मालिक बन्छ
बुद्ध सधै 'जी हजुर' गर्छ |

साच्चै !
कति हिँस्रक छन्
यी आधुनिक बुद्ध अनि गान्धिहरु |
(26-09-066)

लङ्गडो सिपाहि

म काला भर्याङ्हरुमा
छिटो छिटो दौडिने गर्थे
म रात परेको मौकामा
जोडसँग उफ्रिने गर्थे
तर
मेरा जोर खुट्टाहरु अचेल
टेर्न छोड्दैछन् मलाई
र अन्ततः बनेको छु म
मेरो ख्वामितको
एक लङ्गडो सिपाहि

मेरो मालिकको आदेश छ-
फाटेको जामा भेट्यो भने
तेजाब छर्कनु
कोदालीको भिडँभाडँमा
अगुल्टो हिर्काउनु
बुढी आमैले होस्
या दुधे बालकले होस्
ताराको कथा भन्नेबित्तिकै
उल्काहरु ओकलेर झर्कनु
तर
मेरा खुट्टाहरु अचेल
गुलामीको भारी बोकेर
खेतहरुमा जान मान्दैनन्
ताराको कथा अब
टाढाको कथा हो
भनेर पनि भन्दैनन्
अनि यी खुट्टाहरु हाँसी हाँसी
दिनहुँ निहुराउदैछन् मलाई
र अन्ततः बनेको छु म
मेरो ख्वामितको
एक लङ्गडो सिपाहि

सडकभरी हत्केलाका
कविताहरु जन्मदैछन्
हत्कडीको ताण्डव नाँच्न
धेरै ढिला भैसक्यो
लाखौ मान्छे उज्यालाका
गीत गुन्गुनाउदैछन्
अध्यारोको पसल थाप्न
निकै अबेर भैसक्यो
मैले डाडाँमाथीका खोल्साहरुबाट
हिजै खोलाहरुको लाश
दख्खिनतिर बगाँईसक्नुपर्ने
मैले साल, सिसौ अनि दाइरोहरुमा
अघिनै सर्पहरु लुकाईसक्नुपर्ने
तर
मेरा खुट्टाहरु अचेल
मुक्ति खोज्छन् मसँग
अनि उल्टै ब्युझाँउदैछन् मलाई
र अन्ततः बनेको छु म
मेरो ख्वामितको
एक लङ्गडो सिपाहि
(०७-०९-०६६)

दुम्सी

घरेलु बौलाहा गोरुहरु
चुपचाप घाँम ताप्छन्
सिमापारी गएर
र
एउटा विदेशी दुम्सी ओर्लीन्छ वारी
भाँदगाउले श्रीपेच लगाएर ।


दुम्सीले कानमा लालीगुँरास सिउरिन्छ
सधै दौरा-सुरुवालमा सजिन्छ
र
साँझ पर्ने बित्तिकै
उसकै हातबाट
हाम्रो सर्वोच्चता छिनिन्छ ।


ऊ पटुकी लगाउछ
ऊ लोकभाका गुन्गुनाउछ
र
खोल्सो देख्ने बित्तिकै
ऊ हाम्रो माटो
दख्खिनतिर बगाँउछ ।


ऊ संवेदना किन्छ
ऊ आश्वासन दिन्छ
र
उसकै पसलबाट दिउसै
अन्धकार बेचिन्छ ।


ऊ प्रजातन्त्र सुनाउछ
ऊ मानवअधिकार पढाउछ
र
जाडोमा आँगो ताप्छु भन्दै
ऊ हाम्रै छाप्रोहरु जलाउछ ।


ऊ शान्ति चाहिन्छ भन्छ
ऊ आफै शान्तिको घाँटी निमोठ्छ
र
फहराएर उसको तिनरंगे झण्डा
ऊ बन्दुके शासनको अधिकारी बन्छ ।


बनाऔं अब कानुन हामी
विदेशी दुम्सी मार्न मिल्ने
बनाऔं अब संविधान हामी
स्वदेशी बौलाहा गोरु काट्न मिल्ने
बनाऔं हाम्रो छाप्रो फेरि
टालौ चुहिने छानाहरु
खोलौ अब दुम्सी अनि
बौलाहा गोरुका बुच्चरखानाहरु ।
(३०-०८-०६६)

जब छाप्रो जल्छ

जब छाप्रो जल्छ
तब युद्ध चल्छ

तिमि रोप्छौ बारुद
कहाँ शान्ति फल्छ ?

हात पसार्छौ पारि
वारि देश बल्छ

तेर्साउदैमा राइफल
योद्धा कहाँ गल्छ ?

ल्याउछ युगले आँधी
कालो सत्ता ढल्छ

यो समय

यो समय
पछुतो मान्दै गुफामा
डाँको छोडेर रुदैछ भन्छौ तिमी
म यो समयले
अर्को योजना बुन्दै गरेको देख्छु ।


यो समय
आफ्नै पासोमा अल्झिएर
मृत्युवरण गर्दैछ भन्छौ तिमी
म यो समयले
ज्यानमाराहरुलाई पासो चढाउदै गरेको देख्छु ।


यो समय
अश्लील भेषमा डुबुल्की मार्दै
समुंद्रमुनी सुत्दैछ भन्छौ तिमी
म यो समयले
अर्को ज्वारभाटा बोलाउदै गरेको देख्छु ।


यो समय
सिहदरबारमा सेता कल्कीहरु चढाएर
फेरि राज्यारोहण गर्दैछ भन्छौ तिमी
म यो समयले
नाजायज कोठीहरुमा अन्तिम धावा बोल्दै गरेको देख्छु ।



यो समय
अर्थात
तिम्रो हिजोको अन्तिम समय
अनि मेरो भोलीको पहिलो समय ।

आँखामा दली हिलोको देउता...

आँखामा दली हिलोको देउता नाँच्छन् मान्छे कठैबरी !
त्रिशुल रोपी चेतनामा बाँच्छन् मान्छे कठैबरी !

अध्यारा मगजहरु मिली उज्याला घाम मार्छन् यहाँ
आफ्नै मृत्यु देखी-देखी हाँस्छन् मान्छे कठैबरी !

सभ्यतामा पर्दा हाल्न टपरीमा धुवाँ बाल्छन्
तुवालोमा सपनाहरु भाच्छन् मान्छे कठैबरी !

एक आत्मालाई बचाउनलाई कति आँखा रुवाउछौ खै ?
स्वर्ग पाउन स्वर्गीम जीवन ताच्छन् मान्छे कठैबरी !

पुराण, कुरान, बाइबल अनि त्रिपिटकमा आगो लगाऊ
युगौ पुराना डङ्गुर किन साँच्छन् मान्छे कठैबरी !

उज्यालाका आशहरु...

सल्बलाउछन् छातीभित्र सपनाका रासहरु
उदाउछन् बिहानीमा उज्यालाका आशहरु

फाटेको यो फरियाले के बित्ला र सिंगो जिवन ?
मुटु काँप्छ जसै साँझ रित्ता हुन्छन् गाँसहरु

हसियाँको कोलाहलमा रगत छट्पटाउछ सधै
चिथोरिन्छन् जब आशु राता हुन्छन् घाँसहरु

बिछ्यौनामै जून पनि रोइरहे जस्तै लाग्छ
किन देख्छु सधै राती ताराका यी लाशहरु ?

आशु पुछि अब कोर्छु मेरै हसियाको कथा
अनि लेख्छु किन बन्छन् मालिक अनि दासहरु ?

कालो बादल चिरेर...

गीत

कालो बादल चिरेर खुल्छ रातो घाम

फुल्नु छ गुँरास, फुल्छ कुनै याम

परेलीबाट रगत बँग्ला कति क्षण ?

रुनेहरु हाँस्ने आउला कुनै दिन

ढल्नु छ विभेद, ढल्छ कालो नाम

फुल्नु छ गुँरास, फुल्छ कुनै याम

बढ्छौं जित भेट्न, अब लुकिन्न

झुक्यौ युगौयुग, अब झुकिन्न

जल्नु छ अन्याय, जल्छ कु-काम

फुल्नु छ गुँरास, फुल्छ कुनै याम

मलामीहरु

मलामीहरु उकालो चढ्छन्
ओरालो झर्छन्
तर कहिल्यै थाक्दैनन् ।

गोडाहरु थाक्थे पहिला
जीवनभरका बोझहरु थाम्दा
तर कठिन गोरेटोमा पनि
आज थाकेनन्
गल्थे शरीरका त्यान्द्राहरु
अरुको लागी पसिना झार्दा
तर आज भीरपाखाँमा
लड्दालड्दै पनि गलेलन्
कुन्नी के रहस्य छ
यो शान्तिभित्रको कोलाहलको
अनौठो यात्रामा
कोही थाक्दैनन्
कहिल्यै थाक्दैनन् ।

पहिले-पहिले बगाएर
पुराना मालिकका लासहरु
मलामीहरु फर्किन्थे साँझपख
र कलेसीमा नुहाएर
सुस्ताउथे ओछ्यानमा दशकौसम्म
आज पनि फर्किए उनीहरु मलामीबाट
शाहि मलामीबाट
तर आश्चर्य !
नुहाएनन् आज
सुस्ताएनन् आज
बरु टिकट किन्दैछन् रे
राजधानी जाने बसको
मलामी बन्नु छ रे अब
सिँहदरबारको

मलामीहरु उकालो चढ्छन्
ओरालो झर्छन्
तर कहिल्यै थाक्दैनन् ।

(०७-०३-०६६)

रातलाई पनि साथमा ल्याउँ

रात कुरुप समय हो
यो चुपचाप देखिन्छ
तर रातमा सबैभन्दा बढी कोलाहल हुन्छ ।

सिमानाका बलात्कारका चित्कारहरु
जोडले सुनिन्छ रातमा
पुराना लासहरुको हुकुमे शासनको दुर्गन्ध
जोडले हुइँकिन्छ रातमा
रातमा रोबोटहरुको रिचार्ज हुन्छ
र झन शक्तिशाली हुन्छन् रिमोटवालाहरु
रातमा दाल र चामलमा बारुद मिसाउँछन्
पुराना काला व्यापारीहरु
रातमा मुस्कुराउँदै डढेलो ताप्छन्
बिर्खे साहु र मुखियाहरु
रातमा महाकाली र सुस्ता बेच्छन्
इतिहासका नपुंसकहरु
रात कालो हुन्छ
र काला दागहरु पनि अन्धकारमा हराउँछन् कतै
रात बाक्लो हुन्छ
र बाक्लो छायाँ पनि घुलमिल गर्छ फेरि त्यही रातसँग
रात बडो निर्मम हुन्छ
र चलाउँछ अन्धकारमा चक्कुहरु
रात कुटिल हुन्छ
र सुताउछ पुरानै चेतनामा संसार
तर
चट्याङका प्रहारहरुसँग डराउँछ रात
फगत एक जुनकिरीले हराउँछ रातलाई
बिहानीको उदयमा मर्छ रात
समयको सुइसँग मात खान्छ रातले
त्यसैले रातलाई पनि साथमा ल्याउँ
आखिर
रातमा उज्याला मान्छेहरु टाठ्ठै चिनिन्छन् ।

धर्ती फेरी...

धर्ती फेरी फुल्ने गरी नागासाकी फुल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

मस्तिष्कमा राज गर्न खोज्नेहरु हेर
कालगति आफ्नो आफै रोज्नेहरु हेर
बन्दुकको गोली फेरी तिम्रोतिर चल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

अणुबम बेचिकन शान्ति सन्देश छर्छौ
सुरजको प्रकाशलाई हत्केलामा भर्छौ
हिजो बोल्न नसक्नेले आज युद्ध लड्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

तिम्रै जन तिम्रै निम्ति भारी पर्ने भए
सत्ता तिम्रो गिराउन मरी मेट्ने भए
तिम्ले आफ्ना ठान्ने पनि सत्यतिर झर् यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

धर्ती फेरी फुल्ने गरी हिरोशिमा फुल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

र त बाढी आउँछ

निकासको बाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ
विकासको पाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

खन्नेकै आखिर हुनुपर्ने सधै यो धरती
आकाशको साटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

लुकाउछौ अँध्यारोमा तिमी शहिदको शिवपुरी कथा
हर सासको टाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

अल्झाउछौ काढेतारको तिम्रो षड्यन्त्रमा अझै
बतासको बाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

सुस्ता लुम्बिनी बेच्छौ अरे देश दुखेको बेला
इतिहासको माटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

०८-०२-०६५

सगरमाथा रङ्गिनेछ

सगरमाथा रङ्गिनेछ गुराँसको रङमा
माटो बँग्नेछ हाम्रो आफ्नै धड्कनमा

आफै बुन्छौ कंचनजङ्घा
आफै चुन्छौ स्वतन्त्रता
फिर्ता ल्याउछौ नैनीताल आँदो साउनमा
माटो बँग्नेछ हाम्रो आफ्नै धड्कनमा

सुस्ता-काली गर्जीदिन्छ
कालापानी उर्लीदिन्छ
कागँडा र टिस्टा हाँस्दा मेरै आँगनमा
माटो बँग्नेछ हाम्रो आफ्नै धड्कनमा

०६५-११-२८

ईतिहासले पहिलो कविता कोर्दैछ

रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

उल्टरी जन्मीएर उल्टरी दुनिया हेर्नेहरुले
हिटलरको लठ्ठी टेक्दै गरेको बेला
जङ्गबहादुरको सडेको लाश खोजेर
छिनीएको गर्धनमा बर्दीको ट्याग जोड्ने
कुचेष्टा गर्दै गरेको बेला
महान समयले आफ्नो अन्तिम कर्तव्य पुरा गर्दैछ
र
रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

भ्रमका चिठ्ठाहरु नोटफ्याक्ट्रीमा जन्मीदै गरेको बेला
संविधानका खोस्टाहरु शितलनिवासका जेबबाट
चेक काटिएसरी काटिदै गरेको बेला
तपाईको लामो आयुको सर्टिफिकेट
विदेशी लाहाछाप लाएर छोट्याईदै गरेको बेला
र झिगाँको एक हुल पुरानै कुर्सीमा
फुल जन्माउने दाउमा देखिदै गरेको बेला
सिँगो आकाश जुर्मुराउदै अब नयाँ युग लेख्दैछ
र
रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

प्लेटमा मान्छेका करङ साधेर खानेहरुले
नक्साका साँघुरा गल्लीहरु पनि भत्काउदै गरेको बेला
अधबैसमा बौलाएका पुराना पुरोहितहरु
गँगा र पाचामृतमा भुल्दै गरेको बेला
सुनिन्छ बेखबर भनिएको संमुद्र
अब लामो प्रसवपिडापछि नयाँ सगरमाथा जन्माउदैछ
र
रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

तर ईतिहासले कलमले मात्र कविता कोर्छ भनेर ठोकुवा गर्नु
मुख्र्याई हुनेछ ।

०६६-०१-२३

गुलाबी स्काफ बेगरको एउटा कविता

सन्ध्या पछिको रातमा
गुँडहरु कठ्याङ्ग्रीए झै
कति रातहरुमा कविता
आगोबिना जाँगै बस्यो होला
कति रातहरुमा कविता
चीसो सिरेटोमा खस्यो होला
भ्रुण कविताका गरम खल्तीहरु
कैयौ पटक वेश्यालयमा पनि छिरे भन्छन्
शब्दकविताका बाढीहरुले
कैयौ चोटी लामै भ्रम छरे भन्छन्
तर धेरै अनुसन्धानको निष्कर्षमा
एउटै कुरा साझा बन्यो
अब कविताहरुको दस्तुर बुच्चर शाखाले लिनेछ
र प्रत्यक कविताहरुले गुलाबी स्काफ
अनिवार्य रुपले लगाउनुपर्नेछ

अनी त्यसैले होला अचेल
कुटोमा रगत चुहाउने बुढीले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
डोकोमा ढाड कुहाउने अधबैसेले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
फुलको महिमामा गीत लेख्ने कवियत्रीले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
मन्दिरका ढोङ्गी ढुँगाहरुकी हितैषीले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
चोक-चोकमा सालीकलाई गुलाबी स्काफ लगाइन्छ अचेल
फुटपातका अल्लारेहरुलाई पनि गुलाबी स्काफ भिराइन्छ अचेल
सिंहदरबार, सिँगो घरबार र नाँगो तरवार
गुलाबी स्काफमै सुरक्षित छ रे
र्णाली, वादी र जनजातीले
गुलाबी स्काफमै भाग्य कोरेको हो रे
भनिन्छ शताब्दीकै महान रचना हो गुलाबी स्काफ
साझा युगीन सपना हो गुलाबी स्काफ
तर यी को पागल कविताहरु हुन सडकमा
गुलाबी स्काफ बेगर ?
के यीनीहरुलाई थाहा छैन ?
अब कविताहरुको दस्तुर बुच्चर शाखाले लिनेछ
र प्रत्यक कविताहरुले गुलाबी स्काफ अनिवार्य रुपले लगाउनुपर्नेछ ।

मेरा अधिकारहरु

Source: http://blogbishad.blogspot.com
बाँसी खटिराहरुको मृत्युभोजमा
स्वस्थ हसियाहरु जब पुनर्जन्मको तयारीमा हुन्छन्
त्यहिनीरै तिम्रो एक जत्था
हवल्दारको नेतृत्वमा आइपुग्छ
र पाउरोटीको सोफामा बस्दै
आमरण अनशनको घोषणा गर्दछ
भन्छन् यो सब चुपचाप हेर्नु नै
मेरो लोकतान्त्रिक अधिकार हो रे ।

धुपीको जरा चपाउदै
नरिसंगाहरु बरेली गल्लीमा दौडदै गर्दा
छोइने डरले
जब काला बादलहरु
बाहुनटोलमा मात्र बस्रन्छन्
म ढोल पिटेर तिर्खा मेटाउछु
हो यो सब गर्नु नै
मेरो मानवअधिकार हो रे ।

कुष्णभीरको पहिरोपारी
हजारौचोटी आत्महत्या गरेर
जब म थानकोट काट्छु
धरहरा र धण्टाघरको हेपाईले
म एक नजरमै खुत्रुक्कै हुन्छु
हो फगत यो एक नजर नै
मेरो नागरिक अधिकार हो रे ।

एक बाल्टिन तुफान ल्याउन
हजार अाजुली भर्ने
महान हात काटेपछि पनि
जब कालभैरव
कहिले भैरवनाथ बनेर
कहिले भैरव छाप अनेक नाथ बनेर
मेरो घाटी अझै अठ्याउछ
म एक लाशको प्रतिक्षामा
जीवन सिध्याउन बाध्य हुन्छु
भन्छन्
यो बाध्यता नै
मेरो जीवन-अधिकार हो रे ।

झोलाभरी खुनका वान्ताहरु ओसारेर
जब बाग्मती किनारका चन्दनका दाउराहरुमा
कखरा लेख्दै
मेरा सन्ततीहरुको अनिश्चित भवीष्य
बाग्मतीको ढलमा बगीरहेको देख्छु
म आशुले भिज्दै
आकाशतीर फर्केर जोडले चिच्याउछु
ुपशुपतीनाथले हामी सबैको कल्याण गरुनु
आखीर यो चिच्याहट नै यो मरुभुमीमा
मेरो अन्तिम अधिकार हो रे ।
१३-०७-०६५