Source: http://blogbishad.blogspot.com
थोरै आशु नजरबन्द गरेर
बदामका सोलीहरुमा यात्रा कैद गर्दै
ब्रम्हनलका ऐनाहरुमा दुई झापड हिर्काएर
सिँगो कालिजबस्ती
उही धरापी बस्तीमा लौरो टेक्दै फर्कन्छ
र पृथ्वीनारायणलाई धुप छर्दै
किर्तीपुरतीर फर्केर जोडले थुक्छ
शोकको धुनमा कालिजबस्ती
खुट्टामात्र फट्याउछ
कहिले राष्ट्रियताको दाते ओखरमा
आयातीत नुन छर्केर
आफ्नै बुद्धिबङ्गारा सिध्याउछ
कहिले मानदेवको अभिलेखतीर धाएर
केही चामलका सिताहरु पोको पार्छ
र पशुपतीका परेवालाई छर्केर
बरु दुईरात भोकै बस्छ
कालिजबस्ती आफ्नै छाला काढेर पनि नाङ्गीन्छ
अनी
मानवता र मानववादको चिउडो समात्दै
सबैभन्दा निकटको आत्मालाई एक जुनीभर रुवाउछ
शोकको धुनमा कालिजबस्ती
खुट्टामात्र फट्याउछ
कालिजबस्ती बरु दिनभर
सूर्यको आँखामा आँखा जुधाउन सक्छ
तर ऐनाभीत्र
अह !
कहिल्यै हेर्ने आँट गर्दैन
पगडिमा बोझको भारी भिरेर
सगरमाथाको आधि सपना देख्छ
र विजयलाई दुई सेन्टमा साट्दै
पाँच बल्र्याङ्ग खसेर
अन्तिमपटक मुस्कुराउछ
शोकको धुनमा कालिजबस्ती
खुट्टामात्र फट्याउछ
तर सुनिन्छ
अचेल कालिजबस्तीले नयाँ छोरो जन्माएको छ रे ।
Source: http://blogbishad.blogspot.com
म मान्छे भित्रको हराएको मान्छे
म मान्छेहरु बीचको एक्लो मान्छे
म छायाँ बिनाको मान्छे
म रगत बिनाको मान्छे
बोली त छ तर म शब्द बिनाको मान्छे
जीवन त छ तर म मरेको मान्छे
कहिलेकािहं ऐनाहरुमा परेड खेल्दा
केवल दुई पटक हाँसेको मान्छे
म मेरै वस्तीको पाहुना मान्छे
साँच्चै म लाटो मान्छे
बिफरका दागहरुमा घोत्लिएर
कुटोकोदालो चलाएर
मकै उमारेको मैले नै हो
बिना वर्षामा पिन
कहिले आँशु
कहिले पसिना
र कहिले रगत सिाचएर
जग बसाएको पनि मैले नै हो
तर म आफ्नै खेतका डिलहरुमा
लडाइएको मान्छे
म मिहेनती मान्छे
तर म नै विवश मान्छे
साँच्चै म मान्छे भित्रको कस्तो मान्छे
हुरीका हुरी वर्षिएर मलाई रुवाएको त
धेरै भएको छैन
पल्ला घरका काकाले 'लडेर बाँच' सिकाएको
पनि त धेरै भएको छैन
तर म आफ्नै छतका ढुङ्गाहरुम्ाा
सयौं पटक बजि्रने गरेको मान्छे
म पौरखी वीर र साहसी मान्छे
तर म आफ्नै नजरमा गिरेको मान्छे
आकाशको रेतीमा रेटेर जाबो बादल
यसपाली पनि त झारिएन
कतै आफ्नै आँगनको डिलमा फेरी एकपटक
आफ्नै आत्मा त मारिएन
म ऐना भित्रको विम्वहरुमा पिन
आफैलाई नचिन्ने मान्छे
साँच्चै म कस्तो मान्छे
साँच्चै म कस्तो मान्छे
०६-०४-०६४
मैले भख्खर खबर पाए
एउटा दर्दनाक जोक सुनेर
अन्ततः उसको मृत्यु भयो ।
तिम्लाइ हाँसो लाग्यो होला सायद
कसैलाई हाँसो लाग्ने
कसैलाई पीडा हुने
यो कस्तो जोक हो यार ?
एउटा ‘क’ पात्रले यसलाई सुनाएथ्यो
‘हात्तीको दात बाहिर निस्किएकोले उसको बिहे भएन’
बाकि सब मरिमरि हाँसे
ऊ भने हाँस्न सकेन
सायद उसलाई लाग्यो
हात्तीको देखाउने दात र ऊ एउटै हो ।
जोक सुनेपछि उसलाई बेस्मारी ज्वरो आयो
रिङटा लाग्यो
कामेको हातले मानौ अन्तिम पेग जिन्दगी उठायो
कल्ले धेरै पीउने बहानामा सकिनसकि पियो
र फाइनान्समा भख्खर लिएको चमकदार बाइक चढेर
ऊ डेराको कालकोठरीतिर निस्क्यो ।
अ... उसको बारेमा भन्नुपर्दा
ऊ सानैदेखि डराउथ्यो आफ्नो दुब्लोपनदेखि
ऐनाको आफ्नो प्रतिविम्बदेखि
‘थुक्क जोक पनि नबुझ्ने मु**, पाँखे’
कसैले यस्तै केही भनिदेला भनेर
उसले अरुको कुरा सकिनु अघि नै थपडी बजाउनुपर्छ भन्ने सिक्यो
कसैले ‘पाँखे’ भनिदेला भन्ने डरले
उसले पहिल्यै अरुलाई ‘पाँखे’ भन्न थाल्यो
अब ऊ नाँच्दै थियो
सापटी सपनाको झिलीमिली डिस्कोमा ।
आखीर हो त ऊ उहि गाउले ‘पाँखे’
लक्की ड्र मार्फत बाँडिएको
कुँहिएको चामल खाएर भिरपाँखामा हुर्किएको
यो शहरी शुद्ध नग्नता उसलाई पचेन
अपच सपनाको फुडपोइजनिङ भएर
पहिल्यैदेखि बिरामी त थियो नै
अझ त्यो माथी यो हदसम्मको दर्दनाक जोक ।
भाँडाको चारपाटे कोठामा गएर उसले बेस्मारी छाद्न थाल्यो
उसले ओकल्यो
– फेयर एण्ड हेन्समको सिद्धिएको कालो ट्युब
– सिसा फुटीसकेको फेसनदार चश्मा
– बाइकको तिर्न बाकि क्षतविक्षत रसिदहरु
– कुनै केटीको नग्न फोटो
– फेल भएको सर्टिफिकेट
– गाजा बनाउन ठिक्क पारिराखेको चम्कीलो कागज
र अन्तिममा
– भख्खर बितेकी बुढी आमाको अन्तिम पत्र ।
मैले ढाँटेको होइन
नपत्याए उसको पोस्टमार्टम रिपोर्ट पल्टाएर हेर्नुस्
‘एउटा दर्दनाक जोक सुनेर
अन्ततः उसको मृत्यु भयो ।’
04 OCT 2012
हेरु कतै मैले छोएर
मैलिन्छ कि रातारात यो देशको संविधान
त्यसोभए त म जरुर छुन्छु
ल्याउ, तुरुन्त ल्याउ
ममा छ असीम शक्ति
मैले बाल्नुपर्दैन आँगो
चलाउन आवश्यक छैन तोप
बस् छोएर तिम्रो संविधान
छोएर तिम्रो विरासत
हराउन सक्छु म तिमीलाई ।
यो छुत समाजको म अछुत मानव
या भनौ यो अछुत समाजको म छुत मानव ।
खुम्चीदा खुम्चीदै यो छाती
परिवर्तन भइसकेछ एउटा ठूलो भ्वाङमा
जहाँबाट छिरेर यो समाज
पुगिसक्यो कोसौ पर ।
यतिखेर चस्स दुखिरहेछ आरनको मेरो छाती
मैले नै बनाएको कुनै स्थेटस्कोपले यो छाती छुन मान्दैन
मानौ म कुनै केमेस्ट्री ल्याबबाट चोरिएको
कन्सन्ट्रेटेड एसिड हु
र मलाइ छुदैमा जल्न सक्छ जो कोही ।
म काटिएको नाक-सुवर्णखाको
रिसाएको छु यतिखेर
र छुन सक्छु म तिम्रो केश
मुडुल्याउन सक्छु तिम्रो कालो इतिहास
उप्काउन सक्छु एक-एक छल ।
यो सन्की समयमा
पिउदैछु म धैर्यताको कडा मदिरा
मलाई नरोक
पिउन देउ यो मन्द विष
यो बिना न म रहनेछु
न तिमी
त्यसैले मलाइ नरोक
नरोक्ने प्रणमा
ल्याप्चे हान यो छातीमा
तर तिमी त यति पनि छुन चाहदैनौ ।
कहिलेकाहि त लाग्छ
जानाजान छोइदिउ तिम्रो मठ
र हेरु
कतै यो भष्म हुन्छ
कि
छोइदिउ तिम्रो राजतिलक
र हेरु
कतै यो मेटिहाल्छ
कि
म एक्सपेरिमेण्ट गर्न चाहन्छु
कतै मैले फुकेपछि तातो सास
अम्लीय बन्छ कि यो झरी ।
अब छोएर एउटा पवित्र सेतो कात्रो
डढाउनुछ मैले मेरो अछुततालाई
बनाउनुछ एउटा छुट्टै मसानघाट
जहाँ मैले नै दिनुपर्नेछ
यो समाजलाइ दागबत्ती ।
२७-०५-०६९
एक उमेर सकिएपछि
थुप्रै दशकको हिडडुलपछि
मान्छे टाउकोबाट शुरु भएर केवल टाउकोमै सकिदो रै'छ
मानौ बाकि रहेका हात खुट्टा र जम्मै शरीर
केवल गहुँगो झोला हो
जो बोझ बनेर यो टाउकोमा टँगिन्छ ।
यो उमेरमा काम भन्नु नै कुर्नु हो
र म कुरिरहेछु
त्यो अनन्त आकाशमा पुर्याउने एउटा यात्रुबस
तर सायद बाटोको शरीरमा पनि
मेरो शरीरमाझैँ पहिरो गएको छ
वा कोही उफ्रि-उफ्रि आन्दोलन गर्दैछ
बाटोको बुढो छातीमाथी
मेरो कालको बिरुद्ध ।
मेरो सानो पनाती
मेरो काननिर आफ्नो ओठ जोडेर
जोड-जोडले सोध्छ-
"बज्यै
यी सेतै फुलेका कपाल झरेर
अब नयाँ काला रौहरु उम्रिन्छन् हो ?
यी थोते गीजाभरी
अब फेरि लहरै दात बस्छन् हो ?"
बाबै !
कति मिठो छ मेरो पनातीको तोतेबोली ।
(२१ जुलाइ २०१२)
म किन लेख्न छाड्दैछु आज ?
वा किन थालेको थिए त्यतिबेला ?
मलाइ ठ्याक्क थाहा छैन
त्यतिखेर धेरै पीडा हुदा लेखाइले पीडा मार्थ्यो
सायद त्यसैले थाले
अहिले लेखाइले पीडा थपेको छ
सायद त्यसैले छाड्दैछु ।
त्यो बेला वर्षिएको ढुँगाको झरीले
मेरो सिँगै गाउका सपनाहरु रक्ताम्मे पारेको थियो
त्यहि सपनाको चिहानमाथी उभिएर
त्यहि आलो रगत चोपेर
थरथर काम्दै पहिलो कविता कोरेको थिए मैले
अबोध ठिटोको कविता सुनेर
गाउ नै रोएको थियो त्यतिबेला
त्यसपछि मैले बुझे
कविता एउटा रुवाइ हो
जुन पढेर
मान्छे आफ्नो पातालको जीवन बुझ्न सक्छन् ।
गाउबाट शहर छिरेदेखि नै
कविता लेख्न निकै जटिल भएको थियो
ढुँगा यहा पनि नवर्षिने होइन
झन ठूला-ठूला ढुँगा वर्षिन्छन् यहा
तर यहाका मान्छे
ढुँगा चपाउन खप्पीस भइसकेका रहेछन्
या भनौ मान्छे मान्छे होइनन् यहा
कि मान्छेभन्दा थोरै माथी
कि थोरै तल
अह ! मान्छे चाहि होइनन् ।
यहाँ सबेरै उठ्दाको चार पर्खालको भाडादेखि
साँझको चिमको बिलसम्म तिर्न
कविताले आत्मसमर्पण गर्नुपर्दो रैछ
मेरी आमा पल्लो कोठामा बेस्मारी झगडा गर्छिन् मेरा बासँग
मेरा बा दुनियासँग झगडा गर्छन्
तर मलाइ थाहा छ
यी वास्तविक झगडा होइनन्
आफ्नो गरिबीसँग
गरिबीका कारकसँग
लड्न नसकेको हिनताबोधमा
मेरो हरपुस्ता केवल आफैसँग लडेर
आफैलाइ चिथोरिरहेछ
म यसको नया प्रोडक्ट
झुठा झगडा सुन्दै, डराउदै, लुक्दै
अध्यारोमा फेरि थरथर काम्दै
कविता कोर्दैछु ।
तपाइ जे भन्नुस्
यो मेरो अन्तिम कविता हो
यसपछि म सपनाको कविता पनि कोर्नेछैन
आसुको कविता पनि कोर्नेछैन
तैपनि म यो दाबी गर्न सक्दैन
कि म थरथर काम्न बन्द गर्नेछु ।
१६-०३-०६९
बगैचामा लाग्यो आखिर आगो यो साउनमा
अरुले कहाँ ? फूलले नै ला'को यो साउनमा
गुँरास मात्र फूले अरु कुल्चिएथे
पैयुँ, चम्पा बने राको यो साउनमा
आफ्नै चिहानमाथी कति माला उन्ने ?
जाग्यो चिहान, टुट्यो धागो यो साउनमा
झरी पनि कतै वर्षिदिन्छ, कतै वर्षिदिन्न
त्यसै होइन काँडा तिखो भा'को यो साउनमा
जब ब्युझन्छु
जिन्दगीलाइ पछाडि फर्केर हेर्छु
जिन्दगी त नाङ्गै रुझिरहेछ झरीमा
मुस्कुराइ पनि रहेछ
सायद जिन्दगी निकै पछाडि छुटेछ ।
भिजेको पाइतलामुनि लुकाएर अतीतहरु
नाथे नोकरीको लागी
भौतारिरहेछु पशुपति मन्दिर वरिपरी
जहाँ एउटा ढुँगाको देउता छ
जो कहिल्यै रुझेन झरीमा ।
झरी र मेरो सम्बन्ध
भन्छन् जन्मदेखिकै हो
म जन्मदा
मेरी आमाको प्रसुती शरीर
झरीमै रुझ्दै–रुझ्दै
लगिएको थियो रे चतुर्भुज घाटमा
जहाँ पानी नै पानी छ
छेउको बगरमा भने
जहिल्यै आँगो दन्किन्छ
ओहो ! झरीमा पनि बल्ने आगो
अनाथ बच्चाहरु
आफ्नै आमाबुवाको चितामा जिज्ञासु नजरले हेर्छन्
जसरी मैले हेरेथे ।
(कार्तीक–०६९)
Source: http://blogbishad.blogspot.com
जोताहाहरुले दरबारको लामो जुँगा उखेले
र कारखानाको बाइरहेको मुखमा लगेर रोपे
त्यसपछि हो उनीहरु पार्टपुर्जामा फेरिएको ।
हिलो फेरिएर पेट्रोल, डिजल बन्यो
हलो फेरिएर ठूल-ठूला मेसिन बने
अन्नका हरिया फाँटहरु खुला बजार बने
तैपनि आसुको तापक्रम चाहि फेरिएन
तैपनि आँखाको धमिलोपन चाहि फेरिएन ।
बरु फेरिएर बन्यो-
विकासको नयाँ भद्दा परिभाषा
र छाँडियो-
खुला अर्थतन्त्रको गोमन ।
रमाउ, मूर्ख मान्छेहरु रमाउ
'फ्रि मार्केट' मा भोक 'फ्रि' बनाइएको छ
तिम्रो गरिबीले प्रोमोसन पाएको छ
मजदुरीमा मजबुरी बोनस थपिएको छ
रमाउ, अझै रमाउ ।
यो आधुनिक दुनिया
यो पुजीवादी दुनिया
लाग्छ-
सिसिभरको स्वर्णमहल हो
र बाँकि मरुभूमी ।