धर्ती फेरी...

धर्ती फेरी फुल्ने गरी नागासाकी फुल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

मस्तिष्कमा राज गर्न खोज्नेहरु हेर
कालगति आफ्नो आफै रोज्नेहरु हेर
बन्दुकको गोली फेरी तिम्रोतिर चल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

अणुबम बेचिकन शान्ति सन्देश छर्छौ
सुरजको प्रकाशलाई हत्केलामा भर्छौ
हिजो बोल्न नसक्नेले आज युद्ध लड्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

तिम्रै जन तिम्रै निम्ति भारी पर्ने भए
सत्ता तिम्रो गिराउन मरी मेट्ने भए
तिम्ले आफ्ना ठान्ने पनि सत्यतिर झर् यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

धर्ती फेरी फुल्ने गरी हिरोशिमा फुल्यो
भियतनामको ज्वाला हेर इराकमा बल्यो

र त बाढी आउँछ

निकासको बाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ
विकासको पाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

खन्नेकै आखिर हुनुपर्ने सधै यो धरती
आकाशको साटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

लुकाउछौ अँध्यारोमा तिमी शहिदको शिवपुरी कथा
हर सासको टाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

अल्झाउछौ काढेतारको तिम्रो षड्यन्त्रमा अझै
बतासको बाटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

सुस्ता लुम्बिनी बेच्छौ अरे देश दुखेको बेला
इतिहासको माटो दिदैनौ र त बाढी आउँछ

०८-०२-०६५

सगरमाथा रङ्गिनेछ

सगरमाथा रङ्गिनेछ गुराँसको रङमा
माटो बँग्नेछ हाम्रो आफ्नै धड्कनमा

आफै बुन्छौ कंचनजङ्घा
आफै चुन्छौ स्वतन्त्रता
फिर्ता ल्याउछौ नैनीताल आँदो साउनमा
माटो बँग्नेछ हाम्रो आफ्नै धड्कनमा

सुस्ता-काली गर्जीदिन्छ
कालापानी उर्लीदिन्छ
कागँडा र टिस्टा हाँस्दा मेरै आँगनमा
माटो बँग्नेछ हाम्रो आफ्नै धड्कनमा

०६५-११-२८

ईतिहासले पहिलो कविता कोर्दैछ

रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

उल्टरी जन्मीएर उल्टरी दुनिया हेर्नेहरुले
हिटलरको लठ्ठी टेक्दै गरेको बेला
जङ्गबहादुरको सडेको लाश खोजेर
छिनीएको गर्धनमा बर्दीको ट्याग जोड्ने
कुचेष्टा गर्दै गरेको बेला
महान समयले आफ्नो अन्तिम कर्तव्य पुरा गर्दैछ

रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

भ्रमका चिठ्ठाहरु नोटफ्याक्ट्रीमा जन्मीदै गरेको बेला
संविधानका खोस्टाहरु शितलनिवासका जेबबाट
चेक काटिएसरी काटिदै गरेको बेला
तपाईको लामो आयुको सर्टिफिकेट
विदेशी लाहाछाप लाएर छोट्याईदै गरेको बेला
र झिगाँको एक हुल पुरानै कुर्सीमा
फुल जन्माउने दाउमा देखिदै गरेको बेला
सिँगो आकाश जुर्मुराउदै अब नयाँ युग लेख्दैछ

रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

प्लेटमा मान्छेका करङ साधेर खानेहरुले
नक्साका साँघुरा गल्लीहरु पनि भत्काउदै गरेको बेला
अधबैसमा बौलाएका पुराना पुरोहितहरु
गँगा र पाचामृतमा भुल्दै गरेको बेला
सुनिन्छ बेखबर भनिएको संमुद्र
अब लामो प्रसवपिडापछि नयाँ सगरमाथा जन्माउदैछ

रातो मसी चोपेर
ईतिहासले आफ्ना सम्पुर्ण कलंक मेटेर
सेतो कागजमा यसपाली
साच्चीकैको पहिलो कविता कोर्दैछ

तर ईतिहासले कलमले मात्र कविता कोर्छ भनेर ठोकुवा गर्नु
मुख्र्याई हुनेछ ।

०६६-०१-२३

गुलाबी स्काफ बेगरको एउटा कविता

सन्ध्या पछिको रातमा
गुँडहरु कठ्याङ्ग्रीए झै
कति रातहरुमा कविता
आगोबिना जाँगै बस्यो होला
कति रातहरुमा कविता
चीसो सिरेटोमा खस्यो होला
भ्रुण कविताका गरम खल्तीहरु
कैयौ पटक वेश्यालयमा पनि छिरे भन्छन्
शब्दकविताका बाढीहरुले
कैयौ चोटी लामै भ्रम छरे भन्छन्
तर धेरै अनुसन्धानको निष्कर्षमा
एउटै कुरा साझा बन्यो
अब कविताहरुको दस्तुर बुच्चर शाखाले लिनेछ
र प्रत्यक कविताहरुले गुलाबी स्काफ
अनिवार्य रुपले लगाउनुपर्नेछ

अनी त्यसैले होला अचेल
कुटोमा रगत चुहाउने बुढीले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
डोकोमा ढाड कुहाउने अधबैसेले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
फुलको महिमामा गीत लेख्ने कवियत्रीले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
मन्दिरका ढोङ्गी ढुँगाहरुकी हितैषीले पनि गुलाबी स्काफ लगाउछिन
चोक-चोकमा सालीकलाई गुलाबी स्काफ लगाइन्छ अचेल
फुटपातका अल्लारेहरुलाई पनि गुलाबी स्काफ भिराइन्छ अचेल
सिंहदरबार, सिँगो घरबार र नाँगो तरवार
गुलाबी स्काफमै सुरक्षित छ रे
र्णाली, वादी र जनजातीले
गुलाबी स्काफमै भाग्य कोरेको हो रे
भनिन्छ शताब्दीकै महान रचना हो गुलाबी स्काफ
साझा युगीन सपना हो गुलाबी स्काफ
तर यी को पागल कविताहरु हुन सडकमा
गुलाबी स्काफ बेगर ?
के यीनीहरुलाई थाहा छैन ?
अब कविताहरुको दस्तुर बुच्चर शाखाले लिनेछ
र प्रत्यक कविताहरुले गुलाबी स्काफ अनिवार्य रुपले लगाउनुपर्नेछ ।

मेरा अधिकारहरु

Source: http://blogbishad.blogspot.com
बाँसी खटिराहरुको मृत्युभोजमा
स्वस्थ हसियाहरु जब पुनर्जन्मको तयारीमा हुन्छन्
त्यहिनीरै तिम्रो एक जत्था
हवल्दारको नेतृत्वमा आइपुग्छ
र पाउरोटीको सोफामा बस्दै
आमरण अनशनको घोषणा गर्दछ
भन्छन् यो सब चुपचाप हेर्नु नै
मेरो लोकतान्त्रिक अधिकार हो रे ।

धुपीको जरा चपाउदै
नरिसंगाहरु बरेली गल्लीमा दौडदै गर्दा
छोइने डरले
जब काला बादलहरु
बाहुनटोलमा मात्र बस्रन्छन्
म ढोल पिटेर तिर्खा मेटाउछु
हो यो सब गर्नु नै
मेरो मानवअधिकार हो रे ।

कुष्णभीरको पहिरोपारी
हजारौचोटी आत्महत्या गरेर
जब म थानकोट काट्छु
धरहरा र धण्टाघरको हेपाईले
म एक नजरमै खुत्रुक्कै हुन्छु
हो फगत यो एक नजर नै
मेरो नागरिक अधिकार हो रे ।

एक बाल्टिन तुफान ल्याउन
हजार अाजुली भर्ने
महान हात काटेपछि पनि
जब कालभैरव
कहिले भैरवनाथ बनेर
कहिले भैरव छाप अनेक नाथ बनेर
मेरो घाटी अझै अठ्याउछ
म एक लाशको प्रतिक्षामा
जीवन सिध्याउन बाध्य हुन्छु
भन्छन्
यो बाध्यता नै
मेरो जीवन-अधिकार हो रे ।

झोलाभरी खुनका वान्ताहरु ओसारेर
जब बाग्मती किनारका चन्दनका दाउराहरुमा
कखरा लेख्दै
मेरा सन्ततीहरुको अनिश्चित भवीष्य
बाग्मतीको ढलमा बगीरहेको देख्छु
म आशुले भिज्दै
आकाशतीर फर्केर जोडले चिच्याउछु
ुपशुपतीनाथले हामी सबैको कल्याण गरुनु
आखीर यो चिच्याहट नै यो मरुभुमीमा
मेरो अन्तिम अधिकार हो रे ।
१३-०७-०६५

सपना

आदिकाल-
सपना मस्तसँग सुतेको थियो

मध्यकाल-
सपना अलिकती छट्पटायो

नवकाल-
सपनाले कालो छाँया छाड्ने कोशीस गर्दैछ

तर
सपना अझै घामसँगै छरिएको छैन ।
(२४-०६-०६५)

हिलेको त्यो पहाड र मेरी आमा

Source: http://blogbishad.blogspot.com
हिलेको ठाडो उकालोको फेदीमा
लामो सासको अन्तिम प्रयास थाल्दा नथाल्दै
म अबोध ओठ खोलेर भन्थे
आमा यो उकालोमा कति धाउछ्यौ तिमी
तिमी त यो पहाडभन्दा धेरै ठूली छ्यौ
के यो पहाड तिमी भत्काउन सक्दैन्यौ

चुलोको छेउमा आँखा मिच्दै
धुवाको बिचमा थोरै अनुहार नियालेर
म भन्थे
आमा तिमी त हिमाल हौ नी हिमाल
के मेरो भोक तिमी मेटाउन सक्दैन्यौ
उनी केवल ढाड घुमाएर
मलाई रामसिताको कहानी
दोहोुउदै सुनाउथीन

मैले देखेथे
मेरी आमाको आँखामा
कैयौ मिठा सपनाहरु
तर मैले कुनै पुरा भएको देख्न पाइन
तैपनि म जानीनजानी सोध्थे
आमा तिमीलाई भोक लागेको छैन

मेरी आमा भोकको कठोर प्रहारसँग
अनी
सन्तानको अधुरो कथासँग डराएर
त्यै पहाडको फेदीमा
वैशमै मरिन
म भने यतिाजेल दोधारमै छु
म पनि भाकै मरु
या
हिलेको त्यो पहाड भत्काउन जाउ ?
०९-०४-०६५

विवशता

Source: http://blogbishad.blogspot.com
अँगेनामा आगो दन्किदै छ
खरानीको खीर बन्दैछ
तिमी बलेसीमा रुझ्दैछौ
तर भोक कराउदैन
किनकी तिमी काँचो आँगो निल्न सक्छौ
तर भातसँग आफ्नो प्रीय भोक
अह ! साट्दैनौ
तर अफशोच
यो तिम्रो महानता होईन
तिम्रो विवशता हो
र तिमी
युगौदेखी झुठो महानता लिएर बाच्दैछौ
ऐनाका यी मुस्कानहरु देखेर
साच्चै १ तिम्रो शीर निहँुरिदैन
२६-०२-०६४

पृथ्वी आफै बढ्दो रै छ

Source: http://blogbishad.blogspot.com
कसले भन्छ पृथ्वी बढ्दैन
राता घासहरु हरीयाली छर्दै मौलाएको बेला
काला दरबारहरु रुदै रुदै ढलेको बेला
पृथ्वी आफै बढ्दो रै छ
अनन्त आकाश ढाक्ने गरेर

भोकाहरुको झण्डा फर्फराउदै
गगनभेदी नाराहरु दन्केका बेला
लाखौलाख मान्छेहरु
राता सपना लिएर निस्केका बेला
पृथ्वी आफै बढदो रै छ
ब्रम्हाण्ड फेरी थर्काउने गरेर

मृत्युलाई पनि जिवन ठान्नेहरुले
जगत बचाउन मुटु छिचोलेको बेला
हासीहासी जिवन उत्सर्ग गरेको बेला
पृथ्वी आफै बढ्दो रै छ
जगत सारा हाक्ने गरेर

कतै कुनै अधेरीमा हुत्तिएका
लाटाहरु पनि बोलेको बेला
लङ्गडाहरु पनि दौडिएको बेला
पृथ्वी आफै बढ्दो रै छ
नँया युग ल्याउने गरेर
१२-११-०६३

सलाम ! बिहानी

Source: http://blogbishad.blogspot.com
जब शीतका थोपाहरु
कर्कलाका पातमा ढलपल गर्छन्
जब रतिकि्रडामा व्यस्त नवजोडिहरु
अचानक शिथील हुन्छन्
तब दुई कोस टाढाको दुरीमा
कुनै कुकुर रात आउने प्रतिक्षामा
गृहकार्य गर्न शुरु गर्दछ
ऊ सबै कुकरहरुको गोप्य जमघट बोलाउछ
रहस्मयीरुपमा
केही विदेशी कुकरहरु
केही स्वदेशी कुकरहरु
पुच्छर हल्लाउदै आईपुग्छन्
प्रत्येकका आँखाहरु फेरी रात ल्याउन कसरत गर्दै छन्
प्रत्येकका मस्तिष्कमा नौलो योजना छ
कोही टोक्न चाहन्छन् कोही भुक्न चाहन्छन्
काही लुक्न चाहन्छन् कोही लुछ्न चाहन्छन्
तर
प्रत्येक घरका झ्यालबाट फलीने फोहोरका थुप्राहरु
जब शरीरमा फालीएको पाउछन्
सबै दौडधुप गर्न थाल्छन्
म गाइँगुई हल्ला सुन्छु
चोकमा पुग्छु र हेर्छु
मुख्य कुकुर झुण्डाईएको छ
उसको नवनिर्मीत सालीक ढालिएको छ
म भित्रभित्रै अत्यन्त खुशी हुन्छु
अनी हर्षका दुईथोपा आशु झार्दै
पूर्वको झुल्के घामको स्वागत गर्छु
सलाम ! बिहानी

१ःलालसलाम अङ्कः१
२ःस्वविवेक साप्ताहिक ०६३ फागुण १९

ताराहरु जाग

Source: http://blogbishad.blogspot.com
पूर्णेको जून मलाई मन पर्दैन
सयौ ताराहरु यसले लुप्त गराएको छ
यसको उज्यालो बढी चहकिलो भएजस्तो भान पार्छ
तर जूनसँग आफ्नो प्रकाश छैन
त्यसैले मलाई पूर्णेको जून मन पर्दैन
किनकी ताराहरु जोसँग आफ्नो प्रकाश छ
कहि हराएजस्तो लाग्छ
कहि बिलाएजस्तो लाग्छ

जून स्वार्थी छ
टाढा टाढासम्म यसले किरण छर्दैन
जूनले पृथ्वीलाई मात्र आफ्नो ठान्दछ
त्यसैले मलाई पूर्णेको जून मन पर्दैन
ताराहरु वास्तवमा शक्तिशाली हुन्छन
सयौ ताराहरु अझ शक्तिशाली हुन्छन
जब जब ब्रम्हाण्डमा जूनहरु उदाउछन्
एकदिन एकादेशको इतिहासको खोक्रो बट्टाभित्र
आफ्नो अस्थिपाजर भेट्न पुग्छन्
त्यसैले ताराहरु
तिमीहरु ननिदाउ
यो पूर्णिमा सदा सदाका लागी समाप्त गर्न
ताराहरु जाग
धेरै ताराहरु जाग
सयौ हजारौ लाखौ ताराहरु जाग

०६३
नवयुवा पूर्णाङ्क ११६, ०६४ जेठ

ईश्वर

Source: http://blogbishad.blogspot.com
धमीराका बस्तीहरुमा
म दिउसै लाल्टीन बालेर
ईश्वर खोज्न हिड्थे
तर अहिले म ईश्वरबाट बच्न
लाल्टीन निभाउदैछु
मेरा अङ्ग अङ्गका सतहहरुमा
नचिनिदो लेप लगाएर लुक्दैछु ।

कहिले बाढी बनेर मेरा बाली सिध्याउन
कहिले किरण बनेर छाला डढाउन
कहिले छाल बनेर घर भत्काउन
ईश्वर मेरो पिछा गरिरहेछ
मेरा बाहुमा अनेकौ रत्न छरिएको छ
सायद पछिल्तीर तरवार होला
मेरा कानहरु मन्त्ररुपी ध्वनीबाट
बुझिने कोसीस हुदैछ
मेरा आखुाहरुमा दृश्य छलिदैछन्
मेरा ओठहरु पशुआशनमा आराम लिदैछन्
अह ! म फस्दैछु भासिदैछु ।

ईश्वर मेरो शत्रु हो
ऊ मलाई दास बनाउन खोज्दैछ
यँहा भोकबिनाका मूर्तीहरु ईश्वर मानिन्छन्
म मूर्तीहरु ढाल्न आउदैछु
सायद सडकमा पहिल्यै कोही पुगीसकेको छ
सायद कोही आउदैछ ।
०६३