Source: http://blogbishad.blogspot.com
अलि धेरै बाँच्दैछु
अलि धेरै हाँस्दैछु
म मरेपछिको लागी
थप जीवन साँच्दैछु
भलै छैन मेरो माटो तर अन्न उमार्नुछ
सुख्खा यी ओठभरी रिमझिम झरी पार्नुछ
यस्तै बेग्लै सपना आँखामा म गाँस्दैछु
बद्लिनेछ मरुभूमी एकदिन त सागरमा
फैलिनेछ नदी पनि पर-पर बगरमा
हिड्छु तातो वालुवामा, काँडामा म नाँच्दैछु
(१८-०९-०६७)
न फुल्छ गौरव छाती
न उठ्छ शीर माथी
यहि त दासता हो |
बोक्छौ तिमी आकाश
र बोक्छौ नयाँ मालिक
पुज्छौ यो धर्ती
र माटो चोर्ने शालिक
न बाँच्नु न मर्नु
यहि त दासता हो |
खै उठेको मुठ्ठी ?
खै उठेको लाठी ?
देश नै विलाइसक्यो
खै जलेको छाती ?
चुपचाप पर्खिरहन्छौ
यहि त दासता हो |
(मंसीर-067)
Source: http://blogbishad.blogspot.com
सिमापारीबाट छाँया लौ आयो रातिपख
सुस्त-सुस्त सबलाई विष पिलायो रातिपख
देशको सपुत साँच्दै थियो मुक्त भ'को रहर
उजेलीको सपनी त्यो जलायो रातिपख
मुठ्ठीहरू बन्दै थिए रातो सगरमाथा
झस्की यता तीरहरू चलायो रातिपख
आकाश भरी हुरी बनी जब जाँगे मान्छे
दुई पलमै छाँया कतै बिलायो रातिपख
(08-08-067)
Source: http://blogbishad.blogspot.com
धेरैको देखे रूने जीवन
केहीको चन्द्र छुने जीवन
आशागीत म गाउ कसरी ?
देख्दैछु बराबर नहुने जीवन
पसिनाले जिन्दगी फलाउछ आखिर
केहीले पसिनाकै थुने जीवन
लाखौ अक्षरले बद्लेन संसार
अनि पो युद्धको चुने जीवन
(06-06-067)
सियोले घोचेर
जबर्जस्ती नगाँस फूलहरु
र नबनाउ
एउटा भद्दा लहरे माला
मात्र चढाउन
तिम्री गँगाजमुना देवीलाई ।
मान्दिन म
सियोले जबर्जस्ती घोचेर बन्छ
सँयौ थुँगा फूलको माला
मान्दिन म
प्रकृतिको आँचलले छर्छ
यो बगैचामा सुगन्धित सुवास
बरु गन्हाउन थाल्छ
उही एकात्मक विर्यको गन्ध
उही कान्तिपुर खाडलको
मरेको भ्यागुताको दुर्गन्ध
उही धरहराको काँडे हेपाई
उही ढाकाटोपीको बौलठ्ठ रजाइँ ।
बनाउन सक्दिन म
मेरो छाप्रोको रानी
तिम्री गाई देवीलाई
मेरी चौरी आमा रुवाएर ।
चढाउन सक्दिन म
मेरो दिलमन्दिरमा
तिम्रो लालीगुँरास
मेरो पैयुँ-चमेलीलाई चिथोरेर ।
म किरात !
म त बाँच्छु
मेरै बारीहरुमा
म मधेस !
म त बाँच्छु
मेरै फाँटहरुमा
म कर्णाली !
म त बाँच्छु
मेरै हिमालहरुमा
म मगरात !
म त बाँच्छु
मेरै सुसेलीहरुमा |
भो !
गाँस्दिन म पिडायुक्त मालाहरु
बरु
एउटै बनाउछु
एउटा मनमोहक बगैचा
एउटा समान दुनिया
जहाँ सबै हाँस्छन्
र गाँस्छन् प्रेमपूर्वक हातहरु
तर गाँस्दैनन्
पिडायुक्त मालाहरु ।
(०६-०५-०६७)
केहिदिनदेखि मेरो दिमागमा एउटा संग्रहले कब्जा जमाएको छ । कुरा हो सहकर्मी मित्र तथा पूर्वका चर्चित गजलकार सुवास आम्बोटेलीको दोस्रो गजलसंग्रह 'पलहरु’ को । ८२ ओटा गजलहरु समाविष्ट यो संग्रहले कलात्मक र वैचारिक रुपले कमजोर तर संख्यात्मक रुपले निकै फष्टाइरहेको नेपाली गजलसाहित्यमा आफ्नो कलात्मक उपस्थिती दमदार रुपमा जनाएको छ ।
यस संग्रहका गजलहरुको मुख्य विशेषता भनेको गजलले बोकेको मिठासयुक्त सांगीतिक छनक हो । गजलहरु एकफेरा पढेरै मजाले गुन्गुनाउन मन लाग्छ । सधै दोहोरिरहने काफियाको कम प्रयोग गरेर र नयाँ काफियाहरुको प्रवेश गराएर आम्बोटेलीजीले गजलकै सम्मान गर्नुभएको छ । सबैजसो गजलहरु संरचनाको परिक्षामा खरो छन् र तुकयुक्त काफियाहरुको प्रयोगले गर्दा गजलहरुले सजिवता पाएका छन् । धेरैजसो मिसराहरु आफैमा व्याकरणिक रुपले स्वतन्त्र र अर्थगत रुपले अन्तरसम्बन्धित हुदाँ जसलाई गजलको गहना पनि मानिन्छ कलात्मक दृष्टिकोणले करिब-करिब सबैजसो गजलहरु पूर्ण छन् ।
कला संरचना र शैलीगत रुपले निकै राम्रा गजलहरुले बोकेका विचार भने निकै साघँुरा छन् । प्रेमप्रणयलाई केन्द्र बनाएर निकै मिहेनतका साथ लेखिएका गजलहरुमा रहेको कमजोर वैचारिक पक्षले गर्दा अन्ततः गजलहरु परम्परागत मान्यताबाट माथी उठ्न नसकेको भन्ने धेरैलाई लाग्छ नै । देश र दुनियामा चलिरहेको वर्गीय लडाई र सामाजिक÷सांस्कृतिक रुपान्तरका विषयलाई पूरै नजरअन्दाज गरिनु यो संग्रहको कमजोर पक्ष हो । देशभक्ति नारीस्थितिबारे रचिएका केहि छिटपुट गजलहरुमा समेत सबै पक्षलाई तटस्थ आँखाबाट हेरिदा र सबैलाई एउटै खाल्डोमा हालेर हेर्दा देशमा उठीरहेको परिवर्तनकामी आवाजहरुमाथी अन्याय हुन गयो कि आम्बोटेलीजी ?
जेहोस 'पलहरु’लाई कलात्मक रुपले निकै नै सफल र वैचारिक रुपले केहि फिका गजलसंग्रहको रुपमा चित्रण गरिनु अत्युक्ति नहोला । आम्बोटेलीजीको सिर्जनशील यात्राको लागी शुभकामना…।
(साभारः शब्दशिखा)
Source: http://blogbishad.blogspot.com/
आवरणमै गरिएको आन्दोलनको चित्राङ्कन, अलि फरक र आकर्षक डिजाइन र विमल निभाँलगायतका स्रष्टाहरुको सटिक टिप्पणीले जो कोहीलाई पनि किताब किनु-किनु लाग्छ । अनि जब किताब पल्टाएर पहिलो कविता 'मेरो हतियार' पढ्छ कसैले', तब उसले बाकि कविताहरु नपढेर विश्राम लिनै सक्दैन । कवि केशव सिलवालको नयाँ कविताकृति 'धारिला मानिसहरु'मा रहेका निकै जुझारु र जोशीलो शैलीका ४३ वटा कविताले पाठकलाई बाँधेर मजाले आफ्ना विचार सम्प्रेषण गर्ने क्षमता राख्दछन् । यसैलाई कविको सफलता मान्नुपर्छ ।
प्रगतिवादी कवि सिलवाल न कवितामा कलाविहिन जोरजबर्जस्ती मन पराउछन् न त विचारविहिन स्पन्दन मात्र । बरु उनी कवितालाई विचार र कलाको अद्धितिय संगम मान्दछन् र सोअनुरुप नै कवितामा प्राण भर्ने काम गर्दछन् । 'धारिला मानिसहरु' यसको पछिल्लो प्रमाण हो । उनी विम्बको पुनरावृत्तिको विरोधि पनि हुन् । 'धारिला मानिसहरु'मा नयाँ नयाँ विम्बहरुको उदय गराएर कवि सिलवालले प्रगतिवादी कविता यात्रामा आफ्नो कलात्मक उपस्थिती देखाएका छन् । तर पनि क्षमतावान कवि सिलवालले शैलीगत प्रयोगतीर आफुलाई अझै अगाडि बढाउन आवश्यक छ र आफ्नै कविताहरुबिच पनि शैलीगत भिन्नता कसरी ल्याउन सकिन्छ भनेर घोत्लिन जरुरी छ ।
लयात्मकता र सम्प्रेषणतालाई राम्रै ध्यान दिएकाले उनका कविता कविताहरुको भिडँमा हराउने नभई छुट्टै छाप छोड्ने बाटोमा अग्रसर देखिन्छन् । 'ङा चेपाङ', 'मागपत्र', 'बज्रपात', 'प्रिय कलाकार', 'प्रिय जलजला' लगायतका कविताहरुमा देखाईएको सन्दर्भबोध र सुझबुझपनाले कवितामा आफु बाँचेको युगको चेतना लिने र दिने नेतृत्वकर्ताको क्षमता झल्किन्छ । 'धारिला मानिसहरु'को सफलताको शुभकामना !
ढडियामा बाँध्छ रहरहरु
र खोलामा बगाउछ आफ्नो सपना
नाङ्गो छाती नाङ्गो खुट्टा लिएर
कल्लिराम मुस्कुराउछ ।
होमपाइपका ढ्वाङ्गहरुमा
ऊ देख्छ देशको खोक्रो भविष्य
र रुखको हाँगामा बसेर
जोड-जोडले हँसिया चलाउछ
ऊ सडकमा आफ्ना केटाकेटी रोएको बिर्सन्छ
र फगत चराको बँचेरा हेरेर
कल्लिराम मुस्कुराउछ ।
उसकी जानकी चुल्होमा लगातार फुक्छे
र कहिल्यै नबल्ने आँगो सोचेर
आफै आँगो बन्छे
जानकी लजाउदैनी अचेल
र झार्दैनी परेलाहरु तल-तल
बरु कुरुप कपाललाई एक चुल्ठो बनाएर
शानसँग ठडिन्छे
र बारीमा साहुले बेरेको
डोरीको तारवार चुडाल्न दौडिन्छे
यो सब हेरेर
ऊ भने दुई घुट्को जाँड तान्छ
र कारखानाको लाटो श्रमीक हाँसे जस्तो
कल्लिराम मुस्कुराउछ ।
तर खै किन हो कुन्नी
जानकी अझै मुस्कुराउदैनी ।
(२८-०१-०६७)
Subscribe to:
Posts (Atom)
